خاطرات شیرین پیر همرکاب از سفرش با دوچرخه به کشورهای “ارمنستان و گرجستان و بخشی از مناطق غربی ایران” را توصیف می کند.
انجمن دوچرخه سواری آشتی داستان و خاطرات یک پیر مهربان و علاقمند به فرهنگ گردشگری و دوچرخه سواری که سالهاست با “شعر – ادبیات مولانا شناسی – موسیقی عرفانی -فرهنگ دوچرخه سواری و همرکابی ” آشناست ، را دنبال می کند . او کسی نیست جز یک پیر همرکاب و جسور از دیار تالش و آشنا با فرهنگ و ادبیات کوردی – نام او همرکاب / سید اعلم حبیبی شیراز- ۶۳ ساله ساکن شهرستان مریوان و عضو گروه سایکل توریسم انجمن دوچرخه سواری آشتی (ادآ) می باشد . همرکاب اعلم حبیبی مدت ۳ سالی است که با فرهنگ دوچرخه سواری آشنا شده است به گفته ی این پیر جسور و مهربان ؛ من از سال ۹۳ تابحال با این فرهنگ آشنا شده ام و بیشترین آشنایی و علاقه ی من به این فرهنگ ، تاثیرات ادبیات و مولانا شناسی بوده که توانستم با سفر و جهانگردی آشنا شوم و همین علاقه ی وی موجب شد که با دوچرخه سفری را به کشورهای همسایه و داخل کشور آغاز کنم که از این طریق با فرهنگ ها و اصالت ها آشنا شوم .
همرکاب سایکل توریست / سید اعلم حبیبی شیراز از خاطرات شیرین خود که کشورهای “ارمنستان و گرجستان و بخشی از استانهای غربی و شرقی ایران ” سفر کرده بود بدین شرح توصیف خواهد کرد؛
من در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ بمدت ۴۰ روز تمام از شهرستان مرزی مریوان بصورت “رفت و برگشت” در مسافت ۴۰۰۰ کیلومتر” و با گذر از شهر و روستاهای استان کردستان – آذربایجان غربی ، شرقی و کشورهای ارمنستان و گرجستان ” گذر کردم که پیام ” صلح و آشتی ” را برای این سفرم با دوچرخه عنوان نمودم . من همرکاب با گذرم از شهر و روستاها مورد اسقبال بسیاری از مردم و اهالی محترم شهرستانهای ” بوکان – ملکان – آذرشهر – ایلخچی – اهر – ورزقان – مرند – آذرشهر – تبریز و کندوان ” واقع شدم . و در هیچ جایی از این سرزمین مهربانی مورد بی مهری مردمی واقع نشدم . ترغیب های پیاپی و همراهی آن عزیزان موجب شد که راهم را تا آن سوی کشور و خارج از آن ادامه دهم و هدایت کننده ی راهم باشند. در واقع می توان گفت که همه با من در این سفر همرکاب بودند.
پرسش هایی که د. روابط انجمن دوچرخه سواری آشتی (ادآ) از همرکاب سایکل توریست ” سید اعلم حبیبی شیراز” در راستای سفرش به کشورهای “ارمنستان و گرجستان ” خواهد پرسید؛
ادآ: چند روز طول کشید که از ایران خارج شدید و چند کیلومتر همرکاب شدید ؟ “۱۰ روز تمام طول کشید که از کشور خارج شدم و چیزی نزدیک ۸۰۰ کیلومتر را از شهرستان مریوان تا مرز بین المللی نوردوز ( ورود به کشور ارمنستان ) را از استان آذربایجان شرقی رکاب زدم “
ادآ: برخورد و تعاملات مردمی در کشور با شما چطور بود ؟ ” برخورد مردم نسبی بود ، ترغیب برخی از آن عزیزان هدایت کننده ی راهم شد و توانستم که از معنویات آنان برای ادامه راهم بهره ور شوم . جا دارد که از پلیس تبریز تشکر کرد که برای انتخاب مکانی مناسب و امن برای ایجاد کمپ به من خیلی کمک کردند.
ادآ: کدام مناظر و مکانهای تاریخی برای شما در طول سفرتان که از ایران خارج شدید به یادماندنی بود؟ تمام خرج و مخارج سفرم بعهده ی شخص خودم بود تحت پوشش و حمایت مالی هیچ یک از ارگانهای دولتی و غیر دولتی در کشور واقع نشدم و با هزینه ای بسیار کمی این سفر را آغاز کردم – بعلت نداشتن هزینه ی کافی قادر به ماندن در شهر و استانهای همجوار نبودم ، تنها در جاهایی همانند پارک و یا نزدیک روستاها کمپ میزدم . تنها می توانم بگویم که زیبا ترین مناظر بین راهی همان ” کوهستانهای جنگلی جاده مریوان و سقز از استان کردستان و مناطق دشت مانند بین راهی “بوکان تا میاندوآب” از استان آذربایجان غربی و زیبایی کوهستانهای بلند قامت بین راهی شهرستان جلفا تا مرز بین المللی نوردوز (منطقه ی ارس باران) از استان آذربایجان شرقی و مهربانی مردم آن دیار برایم بسیار به یاد ماندنی بود.
ادآ: وضعیت آب وهوا در ماه اردیبهشت چطور بود؟ ” وضعیت آب و هوا بیسار خوب بود اما گه گداری در بین راهی که در شرایط کوهستانی قرار می گرفتم باران بصورت لحظه ای می بارید . در کناری توقف می کردم تا باران تمام بشه – بیشتر این بارش در کوهستانهای مابین مرند تا جلفا و مرز بین المللی نوردوز رخ می داد. در کل برای شب با خود چادر همراه داشتم که اگر باران هم بیاد بتوانم از چادر استفاده کنم.”
اد: چه تاریخی بود که از ایران خارج شدید و به کشور ارمنستان رسیدید؟ ” ۲۵ اردیبهشت بود که شهرستان جلفا از استان آذربایجان شرقی را به مقصد شهر کاپان از کشور ارمنستان ترک کردم . گفتنی است که شهر کاپان در منطقه ی سر سبز ، کوهستانی و دریایی سیوان واقع شده است .”
ادآ: از چه شهرهایی در کشور ارمنستان دیدن کردی ؟ ” شهرهای کاپان ، سیسیان ، ایروان سیتی ، ایروان ، سیوان و ساداخلو دیدن کردم .”
ادآ: مورد پیشوازی چه کسانی در شهرهای ارمنستان واقع شدید؟ ” از ابتدای مرز مگری تا مرز ساداخلو مورد محبت مردم مهربان ارمنستان واقع شدم .”
ادآ: خاطرات شیرین در ارمنستان چه بود؟ ” دیدن دریای بسیار زیبا و شگفت انگیز سیوان بود که تابحال ندیده بودم . گفتنی است که دریاهای ” خزر ، سیوان و سیاه ” در یک امتدادند.”
ادآ: در چه جاهایی کمپ می زدید ، آیا پلیس ارمنستان ممانعت نمی کرد؟ ” نزدیک روستاها – بعضی مواقع مردم مرا به خانه هایشان میبردند و از این که پلیس ممانعت می کرد ، می توان گفت که پلیس شهرها اجازه ی کمپ زدن را در داخل شهر نمی دادند ، بایستی بیرون شهر و یا به پانسیون و هتل پناه می بردی .”
ادآ: مردم ارمنستان از شما استقبال می کردند در واقع شما را کمک می کرند؟ ” بله بسیار عالی بود ، جوانان ارمنی و مردم مهربان ارمنستان به من مواد خوراکی و گرمایی می دادند. “
ادآ: زیبا ترین شهرهای ارمنستان از تمامی لحاظ کجاها بودند ؟ ” زیبا ترین وشیرین ترین شهرهای ارمنستان (منطقه ی سیوان) بخصوص دریای سیوان بود و خوش آب و هوا ترین منطقه آن منطقه ی ” سیسیان بود “
ادآ: برخورد پلیس با شما ودیگر گردشگران چطور بود ؟ ” یادمه که در منطقه ی سیسیان ” موقع خواب و یا بارانی ” پلیس از همه ی گردشگران حمایت می کرد . “
ادآ: آیا در مدت رفت و برگشت از ارمنستان کسی بود که ازش خاطره ای داشته باشی یعنی به شما محبت کرده باشه ؟ ” بله آقای (آلن مردی روسیا) در شهر کاپان به من خیلی محبت کردند که به بنده “مکان خواب و خوراک ” دادند.”
ادآ: مردم ارمنستان بیشتر به چه کاری مشغول هستند ؟ ” در راههایی که من گذر کردم بیشتر مردم روستائیان به کار دامداری مشغول هستند.
ادآ: بیشتر مذهب مردم ارمنستان از چه دینی پیروی می کنند ؟ “بیشترین ارمنی و مسیحی و تا حدود بسیار کمی مسلمان هم داره ” لازم بذکر است که با گذرم به شهر ایروان پایتخت کشور ارمنستان ، مردم شهر ایروان ، مسجد جامع کبود شهر را به من معرفی کردند و بنده به آن مسجد رفتم – جالب بود که در ماه مبارک رمضان قرار گرفته بودیم و ۲ وعده غدای افطاری در آنجا از من پذیرایی کردند.”
ادآ: بصورت کلی چند روز در ارمنستان ماندید ؟ “در کل ۱۵ روز کامل یعنی از تاریخ ۲۵ اردیبهشت که از ایران خارج شدم به شهر کاپان ارمنستان رسیدم و بعد از ۱۰ روز ماندن در گرجستان سپس از مرز ساداخلو وارد ارمنستان شدم و چیزی نزدیک ۸ روز باردیگر از ارمنستان راهی شهر جلفا از آذربایجان شرقی(ایران) شدم .”
ادآ: رسانه های خبری کشور ارمنستان از شما برای تهیه ی خبر پیشوازی می کردند ، آیا مردم شهرهای ارمنستان از شما عکس یادگاری می گرفتند ؟ “در واقع نه خیر جای تاسفه که هیچ رسانه ای خبری از بنده خبر تهیه نکردند ، اما جای خرسندی است که جوانان ارمنی و مردم شریف شهرهای ارمنستان با موبایل هایشان از من عکس یادگاری میگرفتند و در شبکه های اجتماعی ظاهر می کردند.”
ادآ: در کل چند کیلو متر از مرز مگری مرز ایران تا سادخلو مرز گرجستان رکاب زدید؟ “بصورت رفت وبرگشت چیزی حدود ۱۸۰۰ کیلومتر”
ادآ: چه تاریخی ارمنستان را به مقصد کشور گرجستان ترک نمودید؟ ” ۴ خرداد بود که بنده مقصد شهر سادخلو مرز بین المللی ارمنستان به شهر مارنولی کشور گرجستان را ترک نمودم. “
ادآ : موقع رسیدن به شهر مارنولی – گرجستان مورد پیشوازی چه کسی واقع شدید؟ ” بله ، حاج اسماعیل – مسلمان گرجی ساکن شهر مارنولی واقع شدم که او مرا به خانه اش برد و از من پذیرایی کرد. از سویی دیگر ” معلمان و دانش آموزان” یکی از مدرسه های شهر مارنولی از من پیشوازی کردند و مرا به مدرسه ی خودشان دعوت کردند تا در مورد سفر خودم همانند ورک شاپ برای آنان توصیف کنم”
ادآ: بعد از چند روز شهر مارنولی را به مقصد پایتخت گرجستان ترک نمودید؟ ” بعد از ۳ روز ماندن در شهر و روستاهای میان راهی شهر مارنولی ، آنجا را به مقصد شهر تفلیس گرجستان ترک نمودم .”
ادآ : مسافت مارنولی تا گرجستان چند کیلومتر بود؟ ” ۱۵۰ کیلومتر بود که شرایط آب و هوایی و جغرافیای جاده بسیار مناسب ، سر سبز و کوهستانی بود. “
ادآ : ” در تفلیس مورد استقبال چه کسی واقع شدی ؟ متاسفانه هیچکس ، اما برای تفلیسی ها جالب بود که یک مرد ۶۳ ساله با امکانات بسیار اندکی راهی کشور گرجستان شده ، جای خوشحالیست که مردم گرجستان از من عکس و فیلم گرفتند ، جهت انتشار در شبکه های اجتماعی “
ادآ : پلیس تفلیس برای ایجاد کمپ ممانعت می کرد ؟ ” خیر – من شب را در یکی از هتلهای تفلیس بسر بردم ، اما خوشبختانه صاحب هتل تا مطلع شد که با دوچرخه از ایران وارد تفلیس شدم – از من پول نگرفت . واحد پول گرجستان لاری هستش و خرج و مخارج ارمنستان به نسبت ایران گران است. “
ادآ: “مردم گرجستان پیرو چه مذهبی هستند؟ ” بیشتر مسیحی و اندکی بسیار کم مسلمان در آن کشور زندگی میکنند که مسلمانان گرجستان در نوار مرزی منظقه فدرال چچن روسیه زندگی می کنند. “
ادآ: مردم گرجستان بیشتر به چه کاری مشغول هستند ؟ ” در راههایی که من گذر کردم بیشتر مردم روستائیان به کار کشاوری مشغول هستند.
ادآ: وضعیت آب و هوای گرجستان چطور بود در مدتی که در آنجا بودید؟ “در واقع موقعیت جغرافیایی گرجستان بسیار سرسبز و کوهستانی است . و اگر به مناظرش خیره شوی ، جنگلهایی به چشم می خورد که بسیار بکر و وحشی است و شب هم که فرا می رسد تاریک و بسیار سرد و حشتناک احساس می شود. اما باوجود این شرایط بنده بعنوان یک همرکاب سایکل توریست از وحشت و ترس و سرمایی نمی هراسیدم . “
ادآ : آیا بغیر از شما سایکل توریست های دیگری را در طول سفرتان می دیدید؟ ” بله در راه می دیدم ، یک سایکل توریست آقا که اسمش ” م رگ ” اهل کشور جمهوری چک بود ، ایشان را در تفلیس دیدم و با او آشنا شدم . “
در همان کشور گرجستان بود که با یک جهانگرد فرانسوای بنام آقای “وان” آشنا شدم .
- بعد یک خانم سایکل توریست آلمانی اهل شهر هامبورگ را دیدم که چیزی نزدیک به ۲۶ سال را داشت به تنهایی از آلمان راهی ارمنستان شده بود که قصد سفر به ایران را نیز داشت . با هم آشنا شدیم و از تجربیات مشترک همدیگر استفاده کردیم .
ادآ: بصورت کامل چند روز در گرجستان ماندید؟ بنده بصورت کلی ۱۰ روز بصورت رفت و برگشت در گرجستان ماندم و شب را در نزدیکی روستاها کمپ میزدم .
ادآ: چه زمانی به شهرستان مریوان برگشتید؟ ” بنده از ۱۵ اردیبهشت سفر خود را با دوچرخه به مقصد کشورهای ” ارمنستان و گرجستان آغاز نمودم و از همان شهر تفلیس پایتخت گرجستان مورخ ۳۱ اردیبهشت مقصد خود را به کشورهای ” ارمنستان و ایران سپس شهرستان مریوان با دوچرخه آغاز کردم و بعد از ۲۵ روز در مورخ ۲۵ خرداد به شهر مریوان رسیدم ..
ادآ: ” آیا در آینده سفر دیگری درنظرتان هست ، یا این آخرین سفر را با دوچرخه سواری انجام خواهید داد ؟ ” نه خیر این آخرین سفر من نیست ، من سفر دیگری را تا سال آینده با دوچرخه به کشورهای عضو پیمان شینگن در نظر خواهم داشت و این مسیر همرکابی را با همدلی آغاز خواهم کرد.”
ادآ: آیا این بارهم به تنهایی سفر خواهید کرد؟ ” فکر نکنم – احتمال زیادی وجود دارد که همرکابان دیگری در برنامه ی سفرهای آتیم وجود داشته باشد .
ادآ : خاطره ی تلختان در سفر ۴۰ روزه چه بود؟ “خاطره ی مرگ رضا بود ، او کارگر شهرداری در قسمت نگهبانی یکی از پارکهای شهر آذر شهر آذربایجان شرقی کار می کرد .یادم نیست که اسم پارکه چه بود اما یادمه که برای ایجاد کمپ در یکی از پارکهای شهر آذرشهر ، با کسی آشنا شدم به اسم رضا ، رضا مردی مسن و مهربان که نگهبان پارک بود و در حق من لطف بسیار بزرگی کرد که در گوشه ای امن از پارک به من جا داد. اما بعد از ۲۵ روز موقع برگشتن از گرجستان و ارمنستان و با ورودم به شهر آذر شهر باز برای ایجاد کمپ و استراحت به همان پارک رفتم که شب را در همانجا بمانم ، وقتی که وارد پارک شدم دیدم که یک پارچه سیاه تسلیت و تصویری از رضا بر روی خانه ی نگهبانیش نصب شده بود و پرسیدم از یک آقای جوانی که ” آقا رضا فوت کرده ” گفت بله آقا رضا پدرمه چیزی نزدیک ۱۰ روز از دنیا رفته . الان من جانشین پدرمم /. با شنیدن این خبر برایم خیلی تلخ و ناگوار بود که رضا از دنیا رفت. و تنها چیزی که به یاد آوردم ، خوبیهایش بود.
نتیجه ای کلی بر سفر ۴۰ روزه ی همرکاب سایکل توریست / سید اعلم حبیبی شیراز به کشورهای “ارمنستان و گرجستان” از زبان خودش :
سفر به کشورهای حومه ی ” ارمنستان و گرجستان ” بصورت رفت و برگشت چیزی بالغ بر ۴۰۰۰ کیلومتر بود و سفری پر از تجربیات و دانایی بود برای من که بنده بعنوان یک گردشگر دوچرخه سوار محورهای بین راهی به شهرها را بنابه موقعیت پستی و بلندی جاده ها ، روزانه ۶۰ الی ۷۰ و ۸۰ کیلومتر را همرکاب می شدم و از همه ی سختی ها بنابه وضعیت آب و هوایی ، تنهایی را گذارندم و سختی های این سفر دور و دراز را همچون خاطره ای شیرین ابراز می نمایم – چون پیام سفر ” صلح و آشتی ” نه تنها برای آشتی و مهربانی با انسانهاست بلکه با طبیعتی است که روزانه توسط انسانها مورد تخریب و منقرض شدن جانداران زیستگاهی قرار می گیرد.
آخرین گفته از زبان سایکل توریست همرکاب با شعری ازحضرت مولانا جلال الدین بلخی:
بی نهایت حضرت است این بارگاه صدر را بگذار ، صدر توست راه
منظور از شعر حضرت مولانا جلال الدین بلخی ” برو دنیا را ببین تا کسب تجربه کنی “
دبیر ارشد انجمن دوچرخه سواری آشتی و دبیر همرکاب گروه سایکل توریسم آشتی از زحمات همرکاب سایکل توریست / سید اعلم حبیبی شیراز که در این راستا همرکاب ” جهانگردی و ترویج فرهنگ صلح و دوستی ” در جهان بوده ، تقدیر و تشکر می نمایند و فعالیت خستگی ناپذیر این پیر همرکاب را ارج و ستایش مینمائیم که با شرایط سخت و کهولت سنی تان در رده ی پیشکسوتان پا در عرصه ی سایکل توریسم و جهانگردی نهاده اید و از ایزد منان طلب مغفرت و سربلندی را برایتان خواستاریم .
امید واریم که در این راستا برای ترویج هرچه بیشتر ” صلح و آشتی” در میان ملتهای جهان مصمم بوده و فرهنگ همرکابی را همچون فرهنگی پایدار برای حمایت از ” صلح و آشتی ، ترویج فرهنگ زیست محیطی ، سلامت جامعه و گردشگری اکوتوریسم ” در جهان باشید.
- به روایت تصویر از سفر همرکاب سایکل توریست / سید اعلم حبیبی شیراز از کشورهای “ارمنستان – گرجستان و استانهای آذربایجان غربی و شرقی”
- گروه سایکل توریسم انجمن دوچرخه سواری آشتی ادآ