۲۹ سپتامبر مصادف با ۸ مهر ماه “روز جهانی قلب ” و راهکارهای سلامتی قلب
از سال ۲۰۰۰ میلادی فدراسیون جهانی قلب، ۲۹ سپتامبر را به نام روز جهانی قلب بنیان گذاری کرده است تا به مناسبت این روز، مردم دنیا را از خطرات بیماری قلبی و سکته مغزی به عنوان اولین علت مرگ مطلع کند.
فدراسیون جهانی قلب شعار امسال خود را ” Power your life – زندگی تان را پرتوان کنید “ اعلام کرده است.
عوامل خطرساز بیماری های قلبی عروقی شامل کلسترول خون بالا، فشار خون بالا، استعمال دخانیات، چاقی ، دیابت، عدم تحرک بدنی، برنامه غذایی ناسالم، زمینه ارثی و سابقه خانوادگی است. این نوع از بیماری ها سالانه میلیون ها نفر را از بین می برند و این تعداد هم چنان رو به افزایش است.
عوامل خطرساز بیماری های قلبی عروقی شامل کلسترول خون بالا، فشار خون بالا، استعمال دخانیات، چاقی ، دیابت، عدم تحرک بدنی، برنامه غذایی ناسالم، زمینه ارثی و سابقه خانوادگی است.
یادداشتی از دکتر رحمان سوری (استاد دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران) راجب به جلوگیری از بیماریهای قلبی
” دوچرخه سواری یکی از فعالیت های هوازی است کهتاثیرات مثبتی بر سلامت جسمی و روحی افراد دارد و با جلوگیری از بروز انواع بیماری ها، به آنها کمک میکند زندگی سالم وشادي داشته باشند.”
دوچرخه سواری یکی از فعالیت های هوازی است که هر شخصی در هر سنی می تواند از آن بهره مند شود. به طور کلی دوچرخه سواری از دو بخش مهارت و فعالیت تشکیل شده است. افرادی که در این رشته ورزشی مهارت کافی دارند و از تعادل پویا برخوردارند، می توانند در محیط هایی مثل پیست ها و فضای باز به این فعالیت بپردازند، در غیر این صورت بهتر است از دوچرخه سواری ایستا که به صورت پدال زدن روی یک صفحه ثابت انجام میشود، استفاده کنند.
وی افزود: به طور کلی فعالیتهای ورزشی هوازی برای بهبود و سلامت قلب و عروق و دستگاه تنفسی و سیستم های متابولیکی بدن بسیار مفیدند. اصلی ترین ویژگی دوچرخه سواری تاثیر بر متابولیسم اصلی بدن یعنی متابولیسم اسیدهای چرب و تا حدودی کربوهیدرا ت ها است. در حین این فعالیت مصرف اکسیژن افزایش پیدا میکند و انرژی مصرفی را بالا میبرد و همین امر تاثیر قابل ملاحظه ای بر کاهش وزن و بهبود سازگاری ها هورمونی برای کنترل وضعیت فشار و قند خون دارد. در واقع این تاثیرات با تاثیرات فعالیتی مثل دویدن برابری میکند.
سوری به تاثیر دوچرخه سواری بر سیستم های بدن اشاره و تصریح کرد: دوچرخه سواری در بهبود فشار خون، جلوگیری از بیماری های عروق کرونر از طریق کنترل کلسترول و قند خون، کنترل وزن و وضعیت متابولیکی بدن موثر است. این فعالیت یک ویژگی خاص دیگر هم دارد و آن این است که علاوه بر مفرح بودن، میتواند در روزهای سرد و آلوده، در خانه، سالن و با دوچرخه سواری ثابت یا دوچرخه هایی که روی ریلهای گردان تعبیه شده اند هم انجام شود.
این استاد دانشگاه همچنین به مفید بودن دوچرخه سواری برای برخی از افراد با شرایط خاص اشاره کرد و گفت: از آن جا که در تمرینات دوچرخه سواری کنترل و عدم تحمل وزن وجود دارد، فعالیت مناسبی برای افرادی است که وزن بالایی دارند و انجام برخی ورزشها فشار زیادی به مفاصلشان وارد میکند. دوچرخه سواری وزن را تحمل می کند و به تقویت عضلات کمک میکند و برای افراد سالمند و کسانی که درصد چربی بالایی دارند و یا دچار محدودیتهای حرکتی نیز هستند توصیه می شود. البته کسی که این فعالیت را انجام می دهد باید با توجه به هدفی که از این ورزش دارد، شدت و مدت مناسبی را برای آن در نظر بگیرد. وی ادامه داد: شدت را معمولا با ضربان قلب اندازه میگیرند. اگر کسی برای بهبود ظرفیت قلبی – عروقی، قلبی – تنفسی، کاهش کلسترول، قند و فشار خون دوچرخه سواری میکند، باید شدت تمرینات را بین ۶۵ تا ۷۵ درصد ضربان قلب بیشنیه خود قرار دهد. به این صورت که عدد ۲۲۰ را منهای سن خود کرده و ۶۵ تا ۷۵درصد عدد به دست آمده را حساب کند و شدت فعالیت را به همان میزان قرار دهد و زمان را هم بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در نظر بگیرد. اما اگر شخص برای کاهش وزن این کار را انجام میدهد بهتر است شدت را بین ۵۵ تا ۶۵ درصد ضربان قلب بیشینه در نظر بگیرد و در مدت ۳۰تا ۴۰ دقیقه به فعالیت بپردازد.
سوری در پایان خاطر نشان کرد: فدراسیون دوچرخه سواری میتواند با تشکیل کلاس های آموزش برای آموزش و ترویج دوچرخه سواری در بهبود جایگاه این ورزش بین مردم موثر باشد، علاوه بر این شهرداری ها ، مدارس و دانشگاه ها هم در آموزش دوچرخه سواری در سن مناسب می توانند نقش موثری داشته باشند. ساختن پیست های مخصوص برای این فعالیت هم می تواند مردم را تشویق و ترغیب کند و باید سعی کنیم این فعالیت را به صورت یک فرهنگ در بین مردم نهادینه کنیم تا هم از آلودگی محیط زندگی کم شود و هم از انرژی موجود در بدن بهترین استفاده و بهره را ببریم.
فرهنگ دوچرخه سواری برای تامین سلامت
- دوچرخه سواری، عمدتا فعالیتی هوازی (به جز زمانی که از شیبی بالا می روید) است. این امر برای ریه ها که برای ارسال بیشترین میزان اکسیژن به داخل بدن منبسط می شوند و قلب که برای انتقال این اکسیژن به تمام بدن ضربان سریع تری پیدا می کند، مفید است. قلب و ریه هایی قوی اساس تناسب اندام می باشد.
- طبق گفته بنیاد قلب بریتانیا، دوچرخه سواری حداقل به میزان ۳۲ کیلومتر در هفته، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را به کمتر از نصف در مقایسه با غیر دوچرخه سوارها کاهش می دهد.
- اثرات قلبی-عروقی دویدن و دوچرخهسواری، بسیار شبیه به هم است، گرچه دویدن ممکن است اندکی بیشتر از دوچرخهسواری باعث شدیدتر شدن کار قلب شود.
منبع ؛ گرد آورنده